Oyunun  Türkçe  Adı    :    CELLÂTLAR

                                                

Oyunun  Özgün  Adı   :    HANGMEN

Yazarın  Adı               :    Martin  McDONAGH

Çevirmenin  Adı          :    Ekin  TUNÇAY  TURAN

Seyirci  Türü                :    Yetişkin

Oyunun  Türü              :    Kara  Komedi

                                    2  Perde  (Dekor : Değişken)

  

Oyuncu  Adedi           :    16    (Erkek : 9 / Kadın : 2)

                                     (5  Erkek  Figürasyon)

Çeviri  Tarihi               :    2016

KONU  

Harry, idamın  yürürlükte  olduğu  dönemde, İngiltere’nin  en  ünlü  cellâtlarından  biridir. Yaptığı  işle  ilgili

konuşmayı  pek  sevmeyen, soğukkanlı, kendine  göre  ahlâk  kuralları  olan, hayata  ve  yaşama  farklı  bakan

soğuk  bir  tiptir. Şöhret  sıralamasında da  ikinci  sıradadır. Bu  durumu  kabul  edememekte  ve  içten  içe  büyük

öfke  duymaktadır. Harry, Alice  ile  evlidir  ve  Shirley  adında  15  yaşında  bir  kızları  vardır. Shirley  utangaç,

saf, içe  kapalı, karamsar  yapılı  genç  bir  kızdır. Harry  ve  Alice  bu  konuda  Shirley’nin  üzerine  gitmekte,

onunla  ilgilenmemekte, ona  karşı  küçümseyen, rencide  eden  alaycı  davranışlar  sergilemektedirler. Shirley  ise

kendine  bir  çıkış  yolu  bulamamakta, olan  bitene  boyun  eğmektedir...

 

Ve  o  günlerden  birinde...

Hennessy  adında  bir  delikanlı, genç  bir  kızı  öldürmekten  mahkeme  tarafından  suçlu  bulununca  idama

mahkûm  edilir. İnfaz  görevi de  Harry’e  verilir. Hennessy  son  âna  dek  suçsuz  olduğunu  ısrarla  savunsa da

idamdan  kurtulamaz. İnfazı  Harry  ve  yardımcısı  Syd  gerçekleştirir... 

Oyun böyle başlar...

Bu  olaydan  iki  yıl  sonra, politikacıların  tüm  itirazlarına  karşın  halkın  isteğiyle  idam  yürürlükten  kaldırılır.

Harry  artık  eski  bir  cellât  olmuştur. Karısı  Alice  ile  birlikte  yaşadıkları  yer  olan  Oldham’da  bir  bar

işletmektedir. Şöhreti  sebebiyle, sırf  onu  görmek  için  işlettiği  bara  gelen  müdavimleri  vardır. Bir  gün, bir

gazetecinin  ısrarıyla  cellâtlık  yaptığı  günlere  dair  bir  röportaj  verir. Bu  röportajda da, zamanında  en  büyük

rakibi  olan  ve  bir  numaralı  cellât  olarak  ün  yapan  Albert  Pierrepoint’e  göndermeler  yapar. Bu  sırada  bara

Mooney  isimli  garip  bir  genç  gelir. Bir  oda  kiralamak  ister. Fırsat  bulunca da  Shirley  ile  yakınlık  kurmaya

çalışır. Ona, Shirley’nin  akıl  hastanesine  yatırılan  arkadaşını  birlikte  görmeye  gidebileceklerini, sonrasında da

deniz  kıyısına  gidip  güzel  vakit  geçirebileceklerini  söyler. Shirley  kararsızdır, kafası  karışmıştır... 

Bir  süre  sonra...

Tam da  Hennessey  adlı  delikanlının  asılmasının  ikinci  yıl  dönümünde  Shirley  ortadan  kaybolur. Bu  arada

bara, Harry’nin  – daha  önce  kovduğu –  eski  yardımcısı  Syd  gelir. Hennessy’yi  suçsuz   yere  asmış

olabileceklerine  dair  Harry’e  bir  şeyler  söyler. Bu  arada  Shirley de  tüm  aramalara  rağmen  bulunamamıştır.

Alkolik  Polis  müfettişi  Fry  ise, beceriksizliği  ve  umursamazlığıyla  dikkat  çekmektedir. Gelişen  olayların

ışığında  Harry  ve  Alice, Shirley’nin  kaybolmasından  Mooney’yi  sorumlu  tutar... Bir  süre  sonra  Mooney  bara

geri  geldiğinde  Harry  onu  asmakla  tehdit  ederek  kızının  yerini  öğrenmeye  çalışır. Syd de  bara  geri 

gelmiştir, çünkü  Mooney’le  yaptığı  konuşmadan  o da  Shirley’yi  onun  kaçırdığına  inanmaktadır. Ancak  bunu

Harry’ye  söylemez. Harry, Mooney’nin  gözünü  korkutmak  için  boynuna  ipi  geçirip  onu  sandalyenin  üzerine

çıkarttığı  sırada, kapı  çalar. Panikle, o  hâlde  onu  hemen  perde  arkasına  saklarlar. Gelen  Pierrepoint’tir.

Gazetede  kendi  hakkında  yaptığı  yorumlar  nedeniyle  Harry’den  hesap  sormaya  gelmiştir. Zamanlaması

müthiştir. (!)  Harry’den  bir  daha  kendi  hakkında  konuşmayacağına  dair  söz  aldıktan  sonra  oradan  ayrılır.

Ancak  bu  sırada  Mooney’nin  üzerinde  durduğu  sandalye  kazara  devrilmiş  ve  Mooney  ölmüştür. Herkes 

Mooney’nin  ölümünün  şaşkınlığını  yaşarken  içeri  Shirley  girer. Saatlerdir  Mooney’yi  beklediğini  ancak

gelmediğini  söyler. Alice  onu  görmekten  çok  mutlu  olmuştur. Kızıyla  birlikte  sohbet  etmek  üzere  yukarı

çıkarken, Syd  dışında  bardaki  herkes  – polis  müfettişi  dâhil –  oradan  kaçarcasına  ayrılır. Ölüyü  ortadan

kaldırmak  Harry  ve  Syd’e  kalmıştır. Bu  sırada  Harry  ve  Syd, Hennessy  ve  Mooney’yi  asmakta  haklı  olup

olmadıklarını  sorgulama  inceliği  (!)  göstererek, durum  değerlendirmesi  yaparlar... 

DEĞERLENDİRME 

Yaşamın  kutsallığını, kurumsallaşmanın  tehlikelerini, şiddetin  alışkanlığa  dönüşmesinin  etkilerini, adalet  sisteminin

yanlış  işlemesinin  doğurduğu  dramatik  sonuçları  vb. son  derece  sarsıcı, zaman  zaman  absürd  ve  komik  bir

şekilde  anlatan  – özellikle  idam  sahneleriyle –  oldukça  etkileyici  ve  başarılı  bir  oyun… 

DÜŞÜNCE 

Bu  açılardan  bakıldığında, evrensel  yanıyla da  her  zaman  toplumsal  karşılığı  olabilecek, yine  başarılı,

çarpıcı, sıra  dışı  bir  “Martin  McDonagh”  oyunu  olduğunu  açıkça  söyleyebiliriz.

“Cellâtlar”  adlı  oyun, 2016  yılında, Londra’da  “Laurence  Olivier  Ödüllleri”nde  en  iyi  oyun  ödülünü  almıştır.

^