Oyunun  Türkçe  Adı    :    KİTAPLAR       

                                                 

Oyunun  Özgün  Adı   :    BOOKS

Yazarın  Adı               :    Stuart  M. KAMINSKY

Çevirmenin  Adı          :    Ekin  TUNÇAY  TURAN

Seyirci  Türü                :    Yetişkin

Oyunun  Türü              :    Polisiye - Gerilim - Komedi   

                            

                                    2  Perde    (Dekor : Tek)

  

Oyuncu  Adedi           :    8    (Erkek : 5 / Kadın : 3)

Çeviri  Tarihi               :    2009

KONU  

Maddy  bulundukları  kitapçı  dükkânının  sahibi, Betty de  onun  yardımcısıdır. Kendi  aralarında  kitapların  ilk  

ya da  son  cümlelerini  hatırlayarak  oyun  oynayan  ve  vakit  geçiren  Betty  ile  Maddy, aynı  sokakta bulundukları  bir  dükkânın  camının  patlamasıyla  irkilirler. Onların  dikkati  dışardaki  olaylara  yöneldiğinde,

Christopher da  raflardan  rahatlıkla  kitap  çalar. Maddy, dışarıda  gördükleri  yaralı  Brian’ı  dükkâna  getirir.

Brian  tam  bir  şok  hâli  içindedir. Dağınık  şeyler  anlatır. Eddie’nin  silâhının  bir  anda  patladığını, her  şeyin onun  suçu  olduğunu  ifade  eder. Kadınlar  itfaiye  ya da  polisi  aramak, Brian’ı  doktora  götürmek  konusunda

konuşurken, silâhlı  olan  Brian  düşünmeye  ihtiyacı  olduğunu  dile  getirir. Onları  alıkoyar. Arkadaşı  Eddie  ile

birlikte  “II. Federal  Yatırım  ve  Kredi  Bürosu”nu  soymuştur. Ancak  işler  son  anda  karışmış, Eddie’nin  silâhı

kazara  patlamıştır. Betty  rehine  olduklarını  düşünür, ancak  Brian’nın  böyle  bir  niyeti  yoktur, ne  yapacağını bilememektedir. Ancak  elindeki  silâhı da  bir  tehdit  unsuru  olarak  kullanmaktan da  geri  kalmaz. Sohbetleri

sırasında  bir  yandan  ne  yapacağını  düşünürken, bir  yandan da  dükkândakiler  hakkında  bilgi  edinir. Betty,

tümörüyle  ilgili  doktordan  telefon  beklemektedir. Christopher  gördüğü  depresyon  tedavisinden  sonra, sık  sık

dükkândan  kitap  çalan, ancak  çaldıkları  daha  sonra  ailesi  tarafından  ödenen  sorunlu  bir  gençtir. Çaldığı

kitaplarla  tuvalete  gider. Brian  kadınlarla  konuşurken  polis  gelir. Polis, camı  kırılan  dükkânla  ilgili  sorular

sorar. Brian  durumu  kurtarmayı  başarır. Ancak  arkadaşı  Eddie’den de  bahseder. Onu  beklediğini  söyler. Bu

arada  Betty’ye de  doktordan  beklediği  telefon  gelir. Christopher  tuvaletten  çıkıp  polisi  görünce  ellerini

kaldırır. Ancak  diğerleri  durumu  kurtarır. Polis  gidince  Betty, doktorun  tümör  için  ameliyat  kararı  verdiğini

söyler. Kitaplardan  alıntılarla  süslenen  ve  kitaplar  üzerinden  yürüyen  gergin  bir  çekişme  ve  atışma

sonucunda  Christopher  ile  Brian  yumruklaşır. Brian  kendisini  sürekli  aşağılayan  Betty  ve  ona  destek  olan

Christopher’ın  tavırları  yüzünden  psikolojik  olarak  yıpranmıştır. Betty  elindeki  silâhı  kullanması  için  ona  baskı

yapmaktadır. Brian  ise  onları  bağlayıp  gitmek  niyetindedir. Ancak  Betty  karşı  çıkınca  Brian  silâhını  ona

doğrultmak  zorunda  kalır. Bu  esnada  telefonun  çalmasıyla  gerilim  sona  erer. Aranan  kişi  ise  Brian’dır. Bu

sürprizle  ilk  perde  sona  erer...

İkinci  perde de  Eddie’nin  yakalandığını  ve  dükkâna  gelen  polisin de  Brian’ı  Eddie’nin  isminden  ötürü 

tanıdığını  öğreniriz. Polis  ona  15  dakika  süre  vermiştir. Maddy  gençliğinde  sarhoşken  yaptıkları  bir  kaza

yüzünden  hapishanede  kaldığını  ve  hapishanenin  o kadar da  kötü  bir  yer  olmadığını  anlatır. Hatta  kitap

okumaya  orada  başlamıştır. Brian  konuşmaların  etkisiyle  dışarı  çıkma  kararı  alır, ancak  polisler  ateş  eder.

Tesadüf  eseri  kimse  yaralanmaz. Brian  yeniden  içeri  kaçar. Diğerlerine  dışarı  çıkabileceklerini  söyler. Ancak

onlar da  cesaret  edemez. Sonunda  Brian  polisleri  çaldığı  parayı  yakmakla  tehdit  etmeye  karar  verir. Ancak

polis  oralı  olmaz. Brian da  ciddi  olduğunu  göstermek  için  bir  banknotu  yakar... Daha  sonra  içeri  palyaço

kılığında  bir  adam  gelmek  ister. Bu, aslında  beceriksizliğinden  ötürü  devlet  avukatı  olan  ve  ek  iş  olarak da

palyaçoluk  yapan  Roger’dır. Roger’ı  Brian  ile  birlikte  dışarı  çıkması  için  içeri  yollamışlar, zorla  gönüllü

yapmışlardır. Ancak  Roger da  dışarı  çıktıkları  anda  ateş  açılacağını  bilmektedir. Brian  onu  parayı  yaktığını

ve  niyetinin  kötü  olmadığını  söylemesi  için  önden  yollar. İçinde  altmış  bin  dolar  olduğunu  söylediği  para

çantasını da  saklamaları  ve  daha  sonra  kullanmaları  için  Maddy  ve  Betty’ye  bırakıp  elinde  bir  kitapla

dükkândan  çıkar. Çıkmadan  önce  silâhını  camdan  atmıştır... 

Sonraki  sahnede  Brian’nın  soyduğu  kuruluşun  avukatı  olan  Claudia  tarafından  sorgulanmasına  tanık  oluruz.

Psikolojik  baskı  yaratacak  biçimde  rol  yapan  avukatın  tek  derdi  parayı  geri  almaktır. Eğer  parayı  iade 

ederlerse  hapse  girmeden  bu  işten  sıyrılmayı  başarabileceklerdir. Brian  parayı  almak  için  dükkâna  döner.

Bu  arada  Christopher da  aynı  niyetle  dükkâna  dönmüştür. Gece  karanlığında  karşılaşırlar. Ancak  yalnız

değillerdir. Maddy  ve  Betty de  dükkândan  ayrılmamıştır. Üstelik  parayı da  saymışlar  ve  altmış  binden  çok

daha  fazla  olduğunu  öğrenmişlerdir. Bu  arada  Betty  eline  bir de  silâh  geçirmiştir. Brian  parayı  geri  ister  ve

bir  miktarını  alabileceklerini  söyler. Ancak  kontrol  Betty’dedir. Onlar  anlaşmaya  çalışırken  bu  kez  Brian’nın

parayı  yakmadığını  bilen  Roger  çıkagelir. İşler  iyice  sarpa  sarar. Betty, Brian’ı  öldürüp  parayı  paylaşmalarını

ve  Brian’ın  yaktığı  konusunda  ortak  ifade  vermelerini  teklif  edecek  kadar  ileri  gider. Karmaşa  esnasında

Betty  yanlışlıkla  Maddy’yi  vurur. Sonunda  Brian  parasını  alır, bir  miktarını da  kadınlara  bırakıp  yeniden

polisler  gelmeden  çıkar. Betty  polise  dükkâna  hırsız  girdiğini  söyleyecektir. Brian’nın  çıkışıyla  oyun  sona

erer...

DEĞERLENDİRME 

Adalet  mekanizmasındaki  ve  toplumsal  yaşamdaki  eşitsizlikler, aksaklıklar, özellikle  Amerikan  filmleri  ve  

polisiye  romanları  yoluyla  yaratılan, suçun  belli  koşullar  ve  sistemdeki  aksaklıklara  karşı  hoş  görülüp

mitleştirildiği  ortamı  ele  alan  oyun, belli  bir  tematik  odakta  ele  aldığı  eleştirisini  başarılı  bir  kurgu  içinde

sunarken, “Toplum  düzeni  ve  sistemdeki  aksaklıklar  nedeniyle  ortaya  çıkan  suçlar, kendisi de  dolandırmaya

dayalı  bir  sistem  yoluyla  engellenemez  ve  adalet  gerçek  hırsızları  ortaya  çıkaramayacağı  için  gerçek  anlamda da  sağlanamaz !”  düşüncesine  ulaşır. Polisiye  türünün  “Suçlu  kim ?”  sorusunu  toplumsal  bir  eleştiri

düzleminde  başarıyla  işleyen  oyun, yukarıda da  değinilen  eleştirel  boyutunu  günümüz  yaşamına ; iletişimsizlik, ekonomik  sistemdeki  aksaklıklar, vicdan, basit  hırsızlık, kanun  yoluyla  sağlanan  adalet, yaşlılık, kitaplar  ve

sinema  filmleri  yoluyla  yaratılan  mitsel  dünya  ve  toplum  dışına  itilmişlik  gibi  doğru  noktalara  parmak 

basarak  etkin  biçimde  ortaya  koyuyor...

DÜŞÜNCE 

Merak, gerilim  ve  sürpriz  ögelerinin  yerinde  kullanıldığı, gerçek  suçlunun, hırsızın  kim  olduğu  sorusunun

ustalıkla  irdelendiği, güçlü  bir  aksiyona  sahip  başarılı  bir  polisiye  komedi  olan  oyun, yurt  dışında  birçok

ödül  kazanmıştır.

^